نیکی‌هیلی: امریکا همچنان به برجام پایبند است



گردهمایی شورای امنیت سازمان ملل روز پنجشنبه گذشته، بار دیگر به هشدار جدی اعضای جامعه بین‌الملل به واشنگتن درباره برجام انجامید. درحالی که مقام‌های امریکایی برای بهره‌گیری از سازوکار نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان ملل به‌عنوان نماد ایجاد اتحادی برای منزوی کردن ایران و مخدوش ساختن روند اجرای توافق هسته‌ای می‌کوشند، اما نقطه کانونی جهت‌گیری این نهادها، خاصه شورای امنیت در رابطه با پایبندی امریکا به برجام قرار دارد. رویدادی که از یک سو بر پایبندی تمام و کمال ایران به تعهداتش در چارچوب یک توافق بین‌المللی با قدرت‌های بزرگ جهان تأکید می‌کند و از سوی دیگر بر ناکارآمدی تلاش امریکا به‌عنوان یکی از اعضای طرف توافق برای منزوی کردن ایران و قبولاندن موضع همگرایانه با شرکای اروپایی علیه آن قرار دارد. چنانکه کوشش نیکی هیلی، نماینده امریکا در سازمان ملل در طول یک سال گذشته علیه ایران با مخالفت جامعه جهانی همراه شده است.
اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد روز پنجشنبه در حالی برای بحث درباره ضرورت جلوگیری از منع اشاعه تسلیحات کشتار جمعی دور یکدیگر جمع شدند که آنچه از سوی نمایندگان کشورهای حاضر در خلال این نشست مطرح شد در نمای نزدیک با موضعگیری‌هایی ارتباط داشت که از سوی مقام‌های امریکا بویژه نماینده این کشور در سازمان ملل علیه برجام مطرح شده بود. نیکی هیلی که بار دیگر در سیبل اعتراضات سایر کشورها به مانع تراشی برجامی امریکا قرار گرفته بود در سخنانی در نشست اخیر شورای امنیت ضمن اشاره به اینکه امریکا به برجام متعهد است، اتهامات بی‌اساس کشورش مبنی بر مداخله‌جویی ایران در منطقه را تکرار کرد و مدعی شد که جامعه بین‌الملل باید از نقض قطعنامه 2231 از سوی ایران جلوگیری کند.


انگلیس و فرانسه: برجام باید حفظ شود
«نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهوری قزاقستان و رئیس دوره‌ای شورای امنیت در سخنانی در این نشست با بیان اینکه امیدوار است توافق هسته‌ای با ایران حفظ شود، خواستار احیای روند اعتماد‌سازی و گفت‌و‌گوی دیپلماتیک شد و برجام را نمونه کارآمد موفقیت دیپلماسی چندجانبه دانست که حل پیچیده‌ترین موضوعات از طریق مذاکره را امکانپذیر کرده است. او همچنین از دیدارش با دونالد ترامپ خبر داد و تأکید کرد که در گفت‌و‌گو با رئیس جمهوری امریکا بر اهمیت حفظ توافق هسته‌ای با ایران صحبت و بر اهمیت حفظ برجام تأکید شده است. متیو ریکرافت، نماینده انگلستان نیز در دفاع از برجام با بیان اینکه ایران با دیپلماسی مشترک بر سر میز مذاکره نشست، افزود:«ما با هم، بر سر برنامه جامع اقدام مشترک توافق کردیم. توافقی که ما در انگلستان، در حمایت از آن ثابت قدم هستیم». او ادامه داد: «همه ما در شورای امنیت باید به کاری که کردیم مفتخر باشیم. لطفاً اجازه دهید به این کار ادامه دهیم».
 فرانسوا دلاتره، نماینده فرانسه نیز در حمایت از توافق هسته‌ای با اشاره به اینکه کشورش در تدوین توافق هسته‌ای نقشی فعال ایفا کرده، گفت: «همانطور که گفته‌ایم، ما خواهان اجرای دقیق توافقنامه و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد هستیم». وی با بیان اینکه این دو متن، در کنار هم سنگ بنایی برای امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی هستند، افزود: «البته درست است که این توافق تمام نگرانی‌های ما، بخصوص نگرانی‌های ما در زمینه برنامه موشکی را پوشش نمی‌دهد و ما به همین دلیل خواهان گفت‌وگویی صریح در این رابطه هستیم.»
روسیه: نمی‌توان به خاطر سیاسی کاری برخی، برجام را کنار گذاشت
وزیر خارجه روسیه که پیش از این بارها در دفاع از برجام به مقام‌های امریکایی هشدار داده است، در سخنانی بار دیگر تأکید کرد که برجام دستاوردی است که همه باید به آن پایبند باشند. سرگئی لاوروف با بیان اینکه «یکی از اقدامات مهم برای اطمینان از عدم گسترش تسلیحات اتمی، انجام اقداماتی برای اطمینان از اجرای پایدار برنامه جامع اقدام مشترک برای حل مناقشه مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است»، افزود: «شورای امنیت سازمان ملل از برجام حمایت و به اتفاق آرا قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کرده است. با توجه به اینکه ایران کاملاً به تعهدات خود پایبند بوده و این مسأله مکرراً از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید شده، آژانس نسبت به اجرای این توافق مسئول است.»
وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین‌الملل اذعان دارند که برجام کمکی ملموس به نظام منع اشاعه و صلح و امنیت بین‌الملل بوده است و نمی‌توانیم به خاطر دستور کار سیاسی برخی کشورها یک دستاورد واقعی دیپلماسی بین‌المللی را کنار بگذاریم. این دستاورد درخشان نه فقط حاصل تلاش کشورهای شرکت‌کننده در توافق، بلکه حاصل تلاش همه طرف‌های مربوطه از جمله قزاقستان بود که به این مذاکرات کمک کرد.»لاوروف ادامه داد: «شکست برجام، بخصوص بواسطه اقدامات یکی از اعضای 1+5، پیامی نگران‌کننده برای تمام ساختار امنیتی بین‌المللی از جمله چشم‌انداز حل و فصل مسأله اتمی شبه جزیره کره خواهد بود.»
چین: همه باید با آینده‌نگری
به اجرای توافق ادامه دهند
نماینده چین نیز با اشاره به اهمیت دیپلماسی چندجانبه گفت: «برنامه جامع اقدام مشترک با ایران، دستاوردی برای چندجانبه‌گرایی است که به سختی به دست آمده است». لیو جه یی افزود: «این توافق همچنین مدلی برای حل مسائل از طریق مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک است. طرف‌های مربوطه باید با به خاطر داشتن کلیت موضوع و منافع بلندمدت و پایداری در اراده سیاسی، اختلافاتشان را مدیریت کرده و به اجرای جامع و مؤثر برجام ادامه دهند.» ارل ون اوستروم، نماینده هلند هم در سخنانی برجام را نقطه عطفی در دیپلماسی بین‌المللی دانست و گفت:«همانطور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی کرده، موفقیت این توافق ثابت شده است.» در بخش دیگری از این نشست، اولوف اسکوگ، نماینده سوئد هم به صحبت درباره برجام پرداخت و گفت: «برجام نمونه‌ای دیگر از دیپلماسی بالقوه است که برای اطمینان از ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران امضا شد.» وی افزود: «همانطور که توسط  فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا و بسیاری دیگر از افرادی که امروز اینجا حاضرند تأکید شد، اتحادیه اروپا همچنان به اجرای کامل برجام متعهد و ضروری است که همه به اجرای تعهداتشان پایبند بمانند.»
هیلی: جامعه بین‌الملل از ایران بخواهد به تعهداتش پایبند باشد
در حالی که اظهارات اعضای شورای امنیت در حمایت از برجام در تعارض اساسی با دیدگاه‌های نماینده امریکا قرار داشت و اقدامات فرسایشی این کشور علیه ایران را به چالش می‌کشید، نماینده امریکا در سازمان ملل با متهم کردن ایران به نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و ارسال موشک به یمن، ادعا کرد این موشک‌ها برای هدف قرار دادن اهداف غیرنظامی در عربستان به کار گرفته می‌شوند.
نیکی هیلی پس از تکرار اتهاماتی که ارتباطی به مسأله جلسه نداشت، به موضوع برجام پرداخت و گفت: «زمانی که شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کرد، مجموعه‌ای از ممنوعیت‌ها بر رفتار ایران را حفظ کرد. ایران بارها این ممنوعیت را نقض کرده و با این کار نشان داده است که ارزش اعتماد و اطمینان ما را ندارد.»  نماینده امریکا با بیان اینکه کشورها باید به «تعهدات موجود» پایبند باشند، گفت: «در مسأله ایران، ایالات متحده در حالی که به پایبندی به تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک ادامه می‌دهد، جامعه بین‌الملل هم باید از ایران بخواهد که به تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند باشد.»وی افزود: «ما این الزامات را به‌عنوان شورای امنیت اعمال کردیم و باید با هم به نقض خطرناک آنها توسط ایران، پاسخ دهیم. نه به این دلیل که می‌خواهیم توافق هسته‌ای شکست بخورد، بلکه به این دلیل که می‌خواهیم آرمان منع اشاعه موفق شود.»
دیدار تیلرسون با همتایان اروپایی‌اش برای بازبینی در برجام
با وجود مخالفت جامعه جهانی با کارشکنی امریکا درباره برجام، دو قانونگذار جمهوریخواه در مجلس نمایندگان امریکا طرحی را ارائه داده‌اند که مفاد برجام را برای ایران سخت‌تر می‌کند. به گزارش رویترز، پیتر روسکام و لیز چنی، طراحان این طرح که تحت عنوان «قانون تحریم‌ها و سیاست آزادی ایران» معرفی شده است مدعی شده اند: «یک توافق با ایران باید حداقل اجازه بازرسی در هر زمان و از هر مکان از جمله سایت‌های نظامی در ایران را شامل شود. همچنین باید یک ممنوعیت در مورد غنی‌سازی اورانیوم در حد نظامی و یک منع توسعه برنامه موشکی در آن اعمال شود.» تلاش برای تغییر متن برجام در حالی است که این تصمیم با مخالفت جدی سایر کشورهای طرف توافق از جمله شرکای اروپایی امریکا مواجه شده است. علی رغم این مخالفت، هیتر نائورت، سخنگوی وزارت خارجه امریکا خبر داده رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه امریکا قرار است در آینده‌ای نزدیک(21 ژانویه) با هدف گفت‌و‌گو با همتایان اروپایی خود برای بازبینی در برجام به انگلیس، فرانسه، لهستان و سوئیس سفر کند.